jueves, 9 de abril de 2015

Guztiontzako eskola, aniztasuna, nortasunaren garapena eta orientazioa

Ikasle guztiek ikasteko eskubidea badute, zergatik ez dago hezkuntza prestatuta edozein izanda ere zure beharrak erantzun eta zure gaitasunak areagotzen laguntzeko? Zergatik jarraitzen dugu kurrikulum itxi baten inguruan antolatzen gure umeen heziketa, euren ebaluazioa, eta euren etorkizunerako orientazioa?

Oso interesgarria iruditzen zait nerabezaroan dauden ikasleen inguruko gogoetak eta lanketak egitea. Uste dut norbanakoaren nortasuna oso kontzeptu magikoa dela eta edozein gertaera edo gauzak hau eraldatu dezakeela. Beraz, gure eskuetan dugun karameluz egindako figura hauskor eta era berean malguak egunero zure bizitzan presente izatea oso ederra dela uste dut. Konexio oso ona lortu dudalakoan nago inguruan izan ditudan ikasleekin, guztien barrua ezagutzen saiatu naiz, eta nahiz eta, garbi eduki hau ia ezinezkoa izango dela (azken batean izeberg baten modukoak gara ehuneko 10 bakarrik azaleratzen dugu eta beste guztia ur azpian gordeta dugu)  guztiei arrakastarako duten ahalmenean sinetsi arazten lagundu nahi diet. Denok gara gure ahalmenen jabe eta irakasleok ahalmen hauek esnatzen lagundu behar diegu.





Espektatibak...



Konturatu naiz ikasle onak ondo izendatuta dituztela hauen onena lortu ahal izateko eta puntu honetan uste dut ikastetxearen beraren irudia hobetzeko egiten direla lanketa hauek. Hau da, ikastetxeak bertako ikasleak ondo prestatuta eramaten ditu ikastetxe arteko lehiaketetara eta honek zentroari prestigioa ematen dio.


Bestalde, gaur egunean daukagun egoera duela urte batzuetakoarekin alderatzen badugu, konturatu gaitezke gaurko guraso asko eta asko unibertsitate tituludunak direla eta honek euren umeengan sortzen duen espektatiba altuagoa izaten dela. Baliteke ikastetxe kontzertatuotan gehiago gertatzea, baina zentro hauetako errealitateak erakusten du bertako gurasoen ikasmaila altua dela. Hau estuki lotuta dago gure seme alabek izan nahi duten etorkizunarekin. Beraz, askeak izaten laguntzen  diegu? Ala gure sinesmen eta usteen arabera heziko dituzten zentroetara eramaten ditugu euren etorkizuneko bidea ahalik eta onena izan dadin gure ustetan? 


Nortasunaren garapena...



Kontutan izaten badugu nerabezaroan ikasleek sekulako aldaketa fisiko, kognitibo, sozial eta afektiboak bizitzen dituztela eta modu batera esanda haurtzarotik sinetsitakoaz kontzientzia hartzen hasten direla, euren nortasuna garatuz eta ordura arte sinetsitakoa errefortzatuz ala aldatuz, garai honetan pertsonak askatasun puntu bat behar luke.

Irakasleak hurbilekoak dira ikasleekin eta honek euren konfiantzan laguntzen duela uste dut. Gainera, ikasleak bizitzen ari diren aldaketak presente dituztela nabari daiteke eurekin erlazionatzeko moduan. Garai honetan, euren inguruan gertatzen denaz ere lasai aritzen dira solasean eta nerabeentzako garrantzitsua da.


Bakoitzaren nortasuna ezagutzen saiatzen dira irakasleak eta ikasleen auto-kontzeptua eta auto-estimua hobetzeko errefortzu positiboak egiten dituzte kasu batzuetan. Baina irakasleak eurak errefortzu positibo askorik ez dute egiten eta eurak ere honetaz jabetzen direla ohartu naiz. Egunerokoak errazago eramaten omen ditu gaizki egindakoak zuzentzeko kritikak egitera edo aldaketak exijitzera.


Ikaste prozesuak...


Irakasleek asko dinamizatzen dute eta parte hartzea bultzatu, gizarteko gaietan konpromisoa hartzen ere irakasten die ikasgai desberdinetan.

Gaiak erlazionatzen dituzte eta ikasleek ikasketaren ikuspegi zabalagoa izaten ahalegintzen dira, aurretik landutakoa eta gero landuko dutenaren argazkiak eginez. Gainera, proiektu desberdinak lantzen dituzte eta hauek arazoen ebazpenean finkatuta egoten dira. Guztiak jasotzen dituzte “site” batean, eta beraz, urteak pasa ahala, euren proiektuekin hurbiltasuna mantentzen jarraitzen dute. Modu batera esanda, euren lanak eskura dituzte beti. Honek ikuspegi zabala ematen die euren garapenaren inguruan.

Ebaluazioa...


Baina konturatu naiz ebaluazio irizpideen gainean, nahiz eta konpetentziak ebaluatu, legeak azken nota batean jasotzea eskatzen duela, eta beraz, nahiz eta bakoitzaren gaitasunen sakonera neurtu, azken finean zenbaki batetara murrizten dela guztia. Ikasleek eurek ere badakite gaitasunak neurtzerako orduan entregatutako lanak baloratzen dizkietela, beraz, azaleko ikuspegiaren aurrean geundeke. Hau da, helburu jakin bat lortzeko aritzen dira, eta hau azken batean tranpa txiki bat izan daiteke. Zergatik ez da posible ikastetxe bakoitzak bere eskumena izatea ebaluatzeko orduan? Azken finean, landuko diren gaiak kurrikulum batean jasota badaude zergatik ez ebaluatu bakoitzak uste duenaren arabera? Pertsonalizazioak duen garrantzia ikusita gaur egun (zerbitzuetan, produktuetan,....) zergatik ez dugu hezkuntzatik bertatik martxan jartzen ebaluazio irizpide pertsonalizatu bat?


Aniztasuna...

ikasle guztiekin egin daiteke lana, bakoitzaren beharrez konturatzea da zailena, baina uste dut egunerokoak asko laguntzen duela horretan. Beraz, zergatik ez apurtu praktika hauekin eta guztiei eman arrakastarako aukera?

zailtasunak

zailtasun fisikoak 

down sindromea


dislexia

martes, 7 de abril de 2015

KOOPERAZIOA




ZER EGIN DEZAKET TALDE LANA BULTZATZEKO?


Historikoki ikastetxeak eta hezkuntza metodoak modu indibidualean antolatuak izan dira. Hau da, pertsona bakoitzak bere lanari ekin behar izan dio besteari erreparatu ere egin gabe. Urteen esperientziak aldiz erakutsi du talde lanean aritzeak oinarrizko gaitasunak garatzen laguntzen duela eta ikasketen kalitatea hobetzen duela baina, irakasleek, zailtasunak ditugu talde lan hauek bideratzeko eta, beraz, ikasleei ez die erakutsi modu kooperatiboan lan egiten.
Lan indibiduala mantenduz kooperazio lanetara salto egitea ezinbesteko erronka da gaurko hezkuntza sistemarentzako. Horretarako beharrezkoa da irakasleek egitura eta metodologia kooperatiboetan aditu egitea. Irakasleek ikasgelak egitura kooperatiboetan antolatzeko beharra dute.

Ikasgelak modu kooperatiboan antolatzeak bertako kide guztiak bere ezaugarri propioekin onartzea dakar. Ikasleen artean perfil ezberdinak aurkituko dira eta horiek guztiak batera lan egitera bideratu behar dira. Horretarako lan talde txiki heterogeneoak antolatu beharko dituzte.

Irakasgai bakoitzeko materiak aurrera eramateko metodologia erabat aldatzea eskatzen du kooperazioak. Klase magistralak alboratu eta elkarlana oinarri izango dituen metodoak aplikatu beharko dira. Horretarako kooperazio estrategiak ezagutu eta aplikatuko dira.

Metodo hauen bitartez ikasleek ezinbestez elkarren beharra izango dute ikasgaiko helburu bakoitza lortzeko. Helburu horiek gauzatzeko kide bakoitzak izango dituen gaitasun ezberdinak beharko dituzte, besteak beste: talde lanean aritzeko gaitasuna, gaitasun intelektuala, komunikazio gaitasuna, bilaketak egiteko gaitasuna, idazteko gaitasuna, ulermenerako gaitasuna, gaitasun linguistikoa… Aniztasun horietaz gain talde lanak elkarren arteko harremanak sendotzea, elkarri entzuten jakitea, enpatia lantzea, eztabaidak burutzen jakitea… ekarriko die.

Baina prozesu honetan zein da irakaslearen egin beharra? Irakasleak talde lanak burutzeko taldeak osatu beharko ditu ikasleen perfil ezberdinak identifikatuz eta beraien elkarlana bermatuz. Bestalde, ikasleen ikaskuntza prozesu guztian gidari lanak egin beharko ditu edota laguntzaile izan beharko da eta metodo ezberdinak planteatu beharko ditu elkar lan horiek burutzeko.

Ikasgelako lanaz gain ezinbestez beste irakasleekin beraien ikasgeletan egiten duena eta detektatzen dituen arazo eta hobekuntzak konpartitu beharko ditu. Irakasleen arteko elkarlana ezinbesteko izango da ikasleen ikaskuntza prozesua modu kooperatiboan bideratua izan nahi baldin bada.